Όλοι λίγο ή πολύ θα
έχουμε ακούσει τη φράση 'Λέω τα σύκα σύκα
και τη σκάφη σκάφη’, μια φράση η
οποία χρησιμοποιείται όταν κάποιος λέει τα πράγματα
με τ’ όνομά τους, χωρίς υπεκφυγές ή προσπάθεια ωραιοποίησης. Ήδη από την αρχαιότητα η παροιμία αυτή ‘κάνει
αισθητή την παρουσία της’. Χρησιμοποιείται δύο φορές από τον Αριστοφάνη στην
Αττική κωμωδία –σκαιός δε τις καγροικός ειμί την σκάφην σκάφην λέγων / αγροικός
ειμί την σκάφην σκάφην λέγω- γεγονός που μας οδηγεί στο συμπέρασμα τι υπήρχε
ήδη στην αρχαιότητα στον καθημερινό λαϊκό λόγο.
Ο Λουκιανός επίσης απαριθμώντας τις αρετές του συγγραφέα μνημονεύει
την Αριστοφανική παροιμιακή φράση προσθέτοντας δίπλα στη σκάφη και τα σύκα:
τοιούτος ουν μοι ο συγγραφεύς έστω, άφοβος, αδέκαστος, ελεύθερος, παρρησίας και
αληθείας φίλος, ως ο κωμικός φησί, τα σύκα σύκα, την σκάφην δε σκάφην ονομάσων.
Τι συνειρμός κι αυτός; Πώς συνδέονται η σκάφη και τα σύκα με την ειλικρίνεια;
Τι συνειρμός κι αυτός; Πώς συνδέονται η σκάφη και τα σύκα με την ειλικρίνεια;
Ίσως οι λέξεις αυτές
για τον γνωστό αθυρόστομο-ελευθεριάζοντα της αρχαιότητας Αριστοφάνη να είχαν
υπονοούμενη-«πονηρή» σημασία, μιας και στην Ειρήνη σύκον ονομάζεται το
γυναικείον αιδοίον, εξαιτίας της οποίας ο «καθώς πρέπει» Αθηναίος
πιθανότατα θα τις απέφευγε.
Δον κιχώτης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου